Een kartonnen bekertje, voor hem op tafel, dat is waar verdachte Veysel U. naar blijft staren als de rechtbank hem de feiten uit het dossier voorhoudt. „Meneer U., wat was nou toch het doel van de afspraak op 30 maart 2022?” „Meneer U., waarom was u niet gewoon de McDonald’s uitgelopen?”
Veysel U. blijft staren naar het bekertje, ook als de meervoudige strafkamer in Zwolle hem dinsdag beelden toont van zijn daad. Een dubbele afrekening om zes uur ’s avonds in een drukke McDonald’s. Op de beelden is het schieten zelf niet te zien, wel hoe hij na een gesprek van 50 minuten met twee mannen eerst nog koffie haalt bij de balie, terugloopt en het vuur opent op zijn gesprekspartners Ali en Hüseyin, waarna in de zaak totale paniek uitbreekt. Een medewerker springt over de balie, een moeder duikt eerst met haar kind onder een tafeltje, tilt daarna het kind op en sprint de zaak uit.
„Meneer U, wat vindt u hiervan?”
„Vreselijk.”
„Wat vindt u dan zo vreselijk? Wilt u dat uitleggen?”
„Nee.”
„U weet wel dat heel veel mensen het wel van u willen horen hè.”
Stilte.
Naast de rechtszaal zijn door de Zwolse rechtbank nog vier zalen ingericht waar familieleden, belangstellenden, nabestaanden en journalisten de zaak via een videoverbinding kunnen volgen. Dinsdag en donderdag vindt de inhoudelijke behandeling van de schietpartij plaats die eind maart vorig jaar de broers Ali (57) en Hüseyin (62) het leven kostte.
Nog diezelfde dag bekende Veysel U. Hij vertelde de politie dat hij tonnen euro’s had uitgeleend aan de familie en dat geld niet terugkreeg. Hij zou zijn afgeperst door een familielid van de broers, Ozan, zoals meerdere Nederlandse zakenmensen de afgelopen tijd aan de politie en NRC hebben verklaard slachtoffer te zijn van dit familielid – en miljoenen euro’s aan investeringen nooit hebben teruggezien. Het gesprek dat Veysel had met Ali en Hüseyin in de McDonald’s zou zijn gegaan over terugbetaling en volgens eerdere verklaringen van Veysel zijn ontaard in dreigementen aan zijn adres, waarna hij een pistool trok.
‘Dit is uw kans om te praten’
Maar het dossier laat volgens de rechters veel vragen onbeantwoord en Veysel U. is deze zittingsdag niet van plan om ze te beantwoorden. Al in het begin zegt U. dat hij op advies van zijn advocaat niet op vragen ingaat, en daar houdt hij zich aan.
Tot teleurstelling van de rechtbankvoorzitter. Zij houdt hem voor dat uit het dossier blijkt dat Ozan dreigende taal richting Veysel heeft geuit, en dat dit volgens de verdachte de kern van het conflict is. Maar Ozan zegt in een verklaring juist dat het andersom zit, en dat Veysel hém heeft bedreigd. En ook de rol van Ali en Hüseyin kan de rechter niet uit het dossier opmaken. Want als Veysel U. werd bedreigd in de McDonald’s, waarom is hij dan niet weggelopen, maar bestelde hij een koffie en liep hij terug om te schieten? „Ik verwijs naar mijn advocaat”, mompelt U. telkens, snel en amper verstaanbaar.
„Waarom zwijgt u? Waarom zwijgt u eigenlijk?” vraagt ook een andere rechter. Veysel: „Ik verwijs naar mijn advocaat.” De rechter houdt hem voor dat hij eerder verklaarde dat „Nederland het gaat zien” tijdens de zitting. Ofwel: dit is de kans om te praten, zegt ze. Veysel zwijgt.
De officier van justitie voert de druk – tevergeefs – op. Hij zegt dat de verklaring van Veysel dat ook Hüseyin hem bedreigde wel handvatten moet krijgen. „Anders gaan we ervan uit dat Huseyin u niet heeft bedreigd.” En: „Dan valt uw verklaring in het water.” De advocaat van U., Esther Blok, legt uit dat een van de redenen dat haar cliënt niks zegt zijn psychiatrische gesteldheid is. Het gaat niet goed met hem, hij krijgt zware medicatie.
‘Laffe moordenaar’
En dan is het de beurt aan de nabestaanden. Via zijn advocaat legt Ozan een slachtofferverklaring af. Daarin zegt hij dat hij de beschuldigingen richting hem „niet accepteert”. Hij stelt niks verkeerd te hebben gedaan en zegt dat verhalen over afpersing of dreiging niet kloppen. „Geen enkele reden zal jouw daad rechtvaardigen”, zegt de advocaat namens Ozan tegen Veysel. „Je hebt ze naar de McDonald’s gelokt. Je bent een laffe moordenaar.”
Lees ook
Wat voorafging aan de bloederige schietpartij tussen de Happy Meals
Een ander familielid maakt zelf gebruik van zijn spreekrecht. Hij vertelt hoe door de dood van de twee broers het leven van alle familieleden compleet op zijn kop is gezet. Hun leven is vernietigd, niks telt meer.
Pas op het einde van de zitting laat Veysel iets meer los. Hij zegt spijt te hebben. Waarvan dan? „Van alles. Waar ik van verdacht wordt.”
Donderdag zal de officier van justitie een strafeis formuleren, en zal de verdediging haar pleidooi laten horen. De uitspraak wordt twee weken later verwacht.